دریافت آب کافی، یکی از عوامل کلیدی درپیشگیری از بیماری ها و مقابله با عفونت در سالمندان است. آب برای عملکرد طبیعی بدن شامل جذب و توزیع مواد مغذی ،تنظیم حرارت بدن و دفع مواد زائد ضروری است. کاهش مایعات بدن، یکی از علل
مرگ و ناتوانی در سالمندان محسوب می شود. سالمندان حس تشنگی و گرسنگی کم تری دارند و همین مسئله باعث می شود که مایعات و غذای کم تری دریافت کنند.
علل عدم مصرف آب و مایعات کافی در سالمندان
کاهش حس تشنگی
امتناع از خوردن مایعات به دلایل مختلف
مصرف داروها به ویژه داروهای درارآور
مشکلات بلعیدن غذا
بیماری های گوارشی به ویژه اسهال و استفراغ عدم استفاده یا دسترسی به مایعات مورد علاقه یا ترس از مصرف آن ها
ناتوانی در دیدن و تشخیص مایعات
عدم توانایی استفاده از لیوان دوست نداشتن غلظت مایعات
داشتن محدودیت برای توالت رفتن
ترس از دفع بی اختیار ادرار ( باید دانست که بی اختیاری ادرار، ارتباطی به محدودیت دریافت/ مصرف مایعات ندارد)
علائم کم آبی در سالمندان
خشکی مخاط دهان، خشکی زبان و ترک لب ها
ادرار بسیار کم و تیره
کاهش تعریق در زیر بغل
تغییرات اخیر در هوشیاری
احساس ضعف و بیحالی
تأمین آب کافی می تواند علاوه بر رفع تشنگی و خشکی دهان، زبان، لب ها و مخاط، این فواید را هم داشت ه باشد:
کاهش یبوست
کاهش احتمال بروز عفونت های ادراری و سنگ های کلیوی کاهش احتمال بروز زخم های فشاری یا زخم بستر
کاهش احتمال بروز فشارخون پایین و سرگیجه پیشگیری از لخته شدن خون
کاهش گیجی و تحریک پذیری کاهش ضعف و خستگی
تأثیر بهتر داروها ( بیشتر داروها با مصرف آب کافی بهتر اثر می کنند)
مقدار آب مورد نیاز بدن
به طور کلی، نیاز روزانه سالمندان به آب ،5/1 تا دو لیتر ( معادل شش تا هشت لیوان) است که در شرایط از دست دادن آب بدن، تب و یا هوای بسیار گرم، بیشتر می شود. سازمان بهداشت جهانی، نیاز یک بزرگسال با وزن طبیعی را دست کم سی میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن اعلام کرده است. بنابراین، یک فرد بزرگسالان با وزن هشتاد کیلوگرم ،4/2 لیتر آب در روز نیاز دارد. البته ممکن است نیاز سالمند برحسب شرایط متفاوت باشد و در نتیجه، در افراد مبتلا به بیماری ها و مشکلات قلبی، کلیوی، کبدی و تیروئید، باید مقدار آب مورد نیاز بدن با نظر پزشک تعیین شود .
تأمین آب کافی برای بدن، می تواند با این روش ها انجام شود:
مصرف آب بهداشتی معمولی یا آب معدنی خوردن میوه های تازه و پر آب
مصرف شیر کم چرب، دوغ کم نمک یا شیر سویا
مصرف آب سبزی ها
مصرف سوپ کم نمک
مصرف قهوه یا چای( انواع مختلف چای سیاه، سبز یا دمنوش های گیاهی)
مصرف آب میوه صد در صد طبیعی حدا کثر یک لیوان در روز
نکات لازم در افزایش دریافت مایعات
تعیین دمای آب مصرفی بر اساس پذیرش فرد
زمان بندی سه بار در روز بین وعده های خورا کی روزانه، هر 5/1 ساعت یک بار
تشویق به مصرف مایعات همراه با اعضای خانواده
افزایش دفعات یا تعداد بار مصرف آب در حجم کم تر
در دسترس بودن آب در زمان فعالیت یا مصرف دارو
تشویق به مصرف یک لیوان آب همراه با داروها
مصرف آب، پساز هر بار رفتن به توالت