مرکز بهداشت شرق تهران

گزارش اقدامات انجام شده برنامه "شهر سالم" در مرکز بهداشت شرق 

• طرح برنامه شهر سالم در اولین جلسه رسمی "خانه مشارکت مردم" منطقه 13

همزمان با اجرای کارگاه شهر سالم در 7 دی ماه سال 1400 و آشنایی با برنامه، در تاریخ 8 دی ماه اولین جلسه رسمی "خانه مشارکت مردم در سلامت منطقه13"، با حضور ریاست و معاون بهداشتی و جمعی از کارشناسان مرکز بهداشت و رییس و کارکنان مرکز صلواتی،  دکتر محمدی - رییس برنامه سلامت و امنیت غذا دانشگاه شهید بهشتی،  سیما دلبری - رییس خانه مشارکت مردم در سلامت استان تهران، معصومه فرجی کارشناس مشارکت های مردمی و کانون های سلامت در دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه ،  نمایندگان سازمانهای تحت پوشش منطقه، از جمله : شهرداری ، آموزش و پرورش ، کمیته امداد، نیروی انتظامی، پژوهشکده علوم غدد، بسیج، ائمه جماعات، مسئولین آموزش مراکز خدمات جامع سلامت هفده شهریور، صفا، لیله القدر، محمدیان و جمعی از سفیران و رابطین سلامت مرکز صلواتی در مرکز خدمات جامع سلامت صلواتی برگزار گردید.در این مراسم، دکتر فریدونفربا ارائه پاورپوینت، برنامه شهر سالم را تشریح کردند و برای رسیدن به هدف نهایی و کلان "شهر سالم"، وجود خانه مشارکت مردم در هر منطقه و همکاری و تلاش سازمانهای ذینفع منطقه ای را امری ضروری دانستند. در ادامه فرمودند: بیش از 55 درصد مردم در شهرها زندگی می کنند و زندگی شهرنشینی با چالش های خاص  از جمله : عوامل فیزیکی و اجتماعی از فبیل خدمات بهداشتی، محیط زیست، اقتصاد، رشد جمعیت، آموزش، کیفیت مسکن و ... روبه روست و این عوامل به طور مستقیم و غیر مستقیم بر سلامت تاثیرگذارند و کنترل و اصلاح بی عدالتی در حوزه های اجتماعی–اقتصادی، میتواند سبب ارتقاء سلامت شود. از طرفی سیستم بهداشتی درمانی کشور به تنهایی فقط پاسخگوی 25 درصد از مشکلات سلامت مردم می باشد،  لذا، کمک سایر سازمانها در خانه مشارکت مردم و استخراج مشکلات بطن جامعه توسط مردم و تلاش در جهت رفع موانع توسط مردم و مسئولین، از عوامل تعیین کننده در بهبود مولفه های سلامت در سطح جامعه است. هم چنین ایشان تاکید داشتند :

ایجاد شهر سالم یک روند و فرآیند مستمر می باشد، نه یک نتیجه!

از این رو منطقه 13 تهران به عنوان پایلوت "شهر سالم"، در سطح دانشگاه شهید بهشتی، جهت رسیدن به شاخص های مورد تایید دفتر مدیترانه شرقی سازمان بهداشت جهانی EMRO، انتخاب شده است.

 

• ملاقات حضوری با شهردار منطقه 13 در خصوص برنامه شهر سالم :

یک شنبه 19 دی ماه 1400، دکتر فریدونفر رئیس مرکز بهداشت شرق تهران با همراهی  دکتر عباسی ، مهندس زینب اسکوئی ، مهندس هادی مردانی و روابط عمومی مرکز ، در زمینه همکاری های دوجانبه و مشترک  با مهندس محمد هادی علی احمدی شهردار جدید منطقه ۱۳ شهر تهران دیدار و گفتگو کرد.در این جلسه، دکتر فریدونفر در خصوص برنامه "شهر سالم" و انتخاب منطقه 13، به عنوان پایلوت در سطح دانشگاه شهید بهشتی و شهر تهران، توضیحات لازم را ارائه دادند. در ادامه فرمودند : افتتاح خانه مشارکت مردم در منطقه 13، راهی جهت رسیدن به اهداف شهر سالم می باشد و تعامل مرکز بهداشت با شهرداری، در راستای خدمت بیشتر به مردم منطقه و رسیدن به 80 شاخص هدف شهر سالم دفتر مدیترانه شرقی سازمان بهداشت جهانی، از اولویتهای آتی دو سازمان خواهد بود. تا کنون 6 شهر در شبکه ملی شهرهای سالم ایران ثبت نام کرده اند و در آینده نزدیک منطقه 13 تهران نیز، در این شبکه ثبت نام خواهد شد.

 

 

• ثبت نام "منطقه 13 تهران" در شبکه ملی شهر های سالم ایران :

در 22 دی ماه 1400، منطقه 13 تهران به عنوان کاندید شهر سالم در شبکه ملی شهر های سالم ایران ثبت گردید. لازم به ذکر است که منطقه 13 با مشخصات ذیل در شبکه به ثبت رسید :

منطقه 13 در منتهی الیه بخش شرقی شهر تهران قراردارد که از شمال به مناطق 4 و8 و7 (محور دماوند)، از غرب به منطقه 12 (محور 17شهریور)، از جنوب به منطقه 14 (محور پیروزی) و از شرق به بزرگراه اسبدوانی و سرخه حصار (حریم شرق تهران) محدود می شود.

مساحت منطقه در حدود 12.9 کیلومترمربع می باشد و از این سطح حدود 9.3 کیلومترمربع به بافت پر شهری و مابقی اراضی نظامی، صنایع و ... می باشد. همچنین حریم منطقه 13با مساحت 80کیلومترمربع شامل روستاهای سرخه حصار، همه سین (ده ترکمن) ،اراضی موسوم به زیتون ، ترقیون، سنجریون ، خجیر و پارک های جنگلی سرخه حصار ، خجیر و سعیدآباد می شود.

مساحت بافت فرسوده در این منطقه 0.669 کیلومتر مربع می باشد، که 5.2 درصد از مساحت کل منطقه را در بر دارد.
  جمعیت منطقه 13 شهرداری تهران بر اساس آمار نفوس و مسکن مرکز آمار ایران، 233310 نفر و 79191 خانوار می باشد ، که از این تعداد 115216 نفر مرد و 118094 نفر زن هستند. در ضمن این منطقه 57 تن از مشاهیر و مفاخر و 527 خانواده های شهدا و 229 خانواده های جانبازان ساکن هستند.
منطقه ۱۳ شهر تهران براساس تقسیمات شورای اسلامی شهر تهران دارای 4 ناحیه و 12 محله می‌باشد. نام این محلات به شرح زیر است:

شهید اسدی، صفا، زاهد گیلانی، اشراقی، دهقان، نیروی هوایی، پیروزی، حافظیه، امامت، شورا، آشتیانی، سرخه حصار

در جدول ذیل مساحت و جمعیت محلات به تفکیک آورده شده است.

 

همچنین با توجه به وجود مراکز نظامی و صنعتی و تجاری در این منطقه روزانه بیش از ۱۰۰۰۰ نفر جمعیت شناور در منطقه حضور می‌یابند.

پادگان نیروی هوایی در منطقه 13 شهرداری ، 245 هکتار از مساحت این منطقه را به خود اختصاص داده است.

5 مرکز خدمات جامع سلامت شهری، 5 پایگاه سلامت، 3 بیمارستان، 1 دانشگاه، دو سینما، 6 ایستگاه مترو، 46 مرکز دولتی، 12 سرای محله، 46 مسجد، 67 عدد پارک شهری با مساحت 609665 متر مربع، 3 پارک جنگلی به مساحت 8041200 متر مربع، 4 مسیل به طول 37/13 کیلو متر، یک خط اتوبوس تندرو، 4 پایانه مسافر بری داخل شهری، 1 پایانه برون شهری (ترمینال شرق)، از دیگر مشخصات این منطقه می باشد.

مهمترین مراکز تجاری منطقه راسته صنعتی دماوند و راسته تجاری دهقان و نیروی هوایی می‌باشد. منطقه ۱۳ دارای 137 مدرسه ( با 33017 دانش آموز)و ۴۶ مسجد می‌باشد.

 سرانه فضای فرهنگی برای هر نفر 0.17 متر مربع، سرانه فضای ورزشی برای هر نفر 0.25 متر مربع، سرانه بهداشتی درمانی برای هر نفر 0.39 متر مربع، سرانه فضای سبز 8.5 مترمربع برای هر نفر می باشد.

پارک سرخه حصار که یکی از منحصربفردترین پارک های جنگلی در تهران است در این منطقه قرار دارد. این پارک از قدیمی ترین شکارگاه های ایران به حساب می آید. وجود پوشش های گیاهی و جانوری بسیار متنوع این پارک را به فضای خوبی برای سپری کردن اوقات فراغت مردم منطقه تبدیل کرده است..

پارک ملی خجیر که بخشی از منطقه حفاظت شده جاجرود این پارک به عنوان اولین منطقه شکار ممنوع ایران می باشد. خجیر نیز مانند سرخه حصار دارای پوشش گیاهی و جانوری متنوعی است ولی چون با فاصله‌ی بیش‌تری از تهران قرار گرفته است، دست نخورده تر باقی مانده است..

منطقه 13 شهرداری تهران دارای دو موزه است که برای بازدید علاقه مندان همه روزه باز است. موزه‌ی برق و موزه‌ی تاریخ در این منطقه قرار دارند..

از محلات معروف در این منطقه می توان به دوشان تپه اشاره کرد. دوشان تپه محدوده ای در خیابان پیروزی بوده که در حال‌حاضر اثری از آن دیده نمی‌شود اما اهالی همچنان به عنوان یک محله آن را می‌شناسند. داستان شکل‌گیری دوشان تپه، بسیار جالب است. در زبان ترکی «دوشان» به معنی خرگوش است. قاجاریان ترک زبان هم به همین دلیل به ارتفاعات شرق تهران که پر از خرگوش‌های وحشی بود «دوشان تپه» می‌گفتند. اين منطقه از املاك خاندان بزرگ بياتي محسوب مي شده است كه توسط حكومت وقت قاجار از آنها غصب شده و تبديل به يكي از ييلاق هاي قاجار ميگردد.

گویا در عهد ناصری، دوشان تپه روستایی باصفا و زیبا بوده که جزو حومه تهران به شمار می‌آمده است. به عبارتی دوشان تپه یکی از دروازه‌های قدیمی‌پایتخت محسوب می‌شده و آنطورکه در کتاب تاریخ طهران روایت شده است، این روستای خوش آب و هوا از محدوده ارک شاهی فاصله زیادی داشته  است و علاوه بر آن  که حد و حصر تهران را مشخص می‌کرده است، شکارگاه ناصرالدین شاه هم بوده‌است.

 

• دومین جلسه خانه مشارکت مردم منطقه 13 :

دوشنبه 27 دی ماه 1400، دومین جلسه "خانه مشارکت مردم"، در منطقه 13 با حضور مهندس  مهرداد احمدی رئیس خانه مشارکت،  دکتر فریدونفررئیس مرکز بهداشت ودبیر جلسه ، دکتر عباسی معاون بهدشتی، دکتر رحیمیان رییس مرکز صلواتی،  جمعی از کارشناسان واحد آموزش و ارتقا سلامت و بهداشت محیط،  نماینده سایر سازمانها و ارگان های همکار در خانه مشارکت مردم در منطقه ، از جمله : بهزیستی، کلانتری 128 تهران نو، نماینده مجموعه دانشگاهی ولیعصر، کمیته امداد، نماینده خیرین، بسیج ناحیه کمیل، نماینده پژوهشکده قند و لیپید، ، مسئولین آموزش مراکز خدمات جامع سلامت صلواتی، صفا، هفده شهریور، محمدیان، جمعی از رابطین و سفیران سلامت صلواتی، در سالن اجتماعات خانه مشارکت مردم مرکز صلواتی برگزار گردید. در این جلسه، دکتر فریدونفر، در خصوص برنامه شهر سالم و حضور مستمر نماینده سازمانها در جلسات و پیگیری مشکلات مردم منطقه سخنانی بیان فرمودند. در ادامه، جناب آقای احمدی و دکتر عباسی، درخصوص مشکلات نیاز سنجی شده و موجود هر سازمان، با نمایندگان سازمانها بحث و تبادل نظر کردند و مقرر گردید تا در جلسه آینده، سازمانهای همکار مشکلات نیاز سنجی شده سازمان را به همراه داشته باشند. هم چنین، همزمان با بازگشایی کلاس های حضوری در مجتمع دانشگاهی ولیعصر، پایگاه سلامت دانشجویی در دانشگاه، راه اندازی شود.

 

 

• شرکت در جلسه شورای سلامت شهرداری منطقه 13 :

یکشنبه اول اسفند سال 1400، دکتر فریدونفر، رییس مرکز بهداشت به همراه دکتر عباسی و مهندس اسکویی در جلسه شورای سلامت شهرداری منطقه 13 که با حضور شهردار و مدیر کل اداره سلامت شهر تهران و جمعی از شهرداران نواحی و سازمانهای تابعه، برگزار گردید، حضور یافتند. در این جلسه دکتر فریدونفر ،انتخاب منطقه 13 به عنوان شهر سالم در پایتخت را مطرح فرمودند و جلب مشارکت و همکاری شهرداری و سایر سازمانها را در این زمینه، خواستار شدند.در ضمن، مقرر گردید شهرداری مکانی را به عنوان ستاد شهر سالم در منطقه، به این مهم اختصاص دهد.

   

 

• سومین جلسه خانه مشارکت مردم منطقه 13 :

شنبه 27 فروردین ماه 1401 نشست هم اندیشی خانه مشارکت با حضور کارشناس مسولین مرکز بهداشت شرق وروسای مراکز تحت پوشش منطقه 13 وتعدادی از پرسنل به سرپرستی  دکترامیر علی فریدونفر و دکترآرش عباسی در خانه مشارکت مردم شرق تهران برگزار شد.

در ابتدای این نشست  دکتر افسون رحیمیان سرپرست خانه مشارکت و مرکز صلواتی و  معصومی مسئول دبیرخانه، خانه مشارکت منطقه 13 ،کلیاتی راجع به فعالیتهای مرکز درطرح خانه مشارکت توضیح دادند.

سپس دکتر فریدونفر در مورد شاخص های شهر سالم و برنامه های خانه مشارکت توضیحاتی را ارائه نمودند و از کارشناس مسئولین ستادی خواستند تا ظرف 48 ساعت آینده شاخص های شهر سالم را در حوزه مربوطه جداسازی نموده و تحویل مهندس زینب اسکویی نمایند . مراکز تحت پوشش نیز طی دو هفته آینده با دوایر مربوطه پیرامون مرکزو برنامه های پیش رو وارد بحث وتبادل نظر شوند،تا بتوانیم هر چه سریعتربه سمت شاخصهای مد نظر پیش برویم .در ضمن، کارشناس مسئولین واحدهای ستادی، ظرف دو روز آینده، نحوه فعالیت واحد ستادی در خانه مشارکت را تدوین نموده و به واحد آموزش ارائه دهند.

 

 

 

 

• تهیه و ارسال نامه اداری به فرمانداری از سوی رئیس مرکز بهداشت در 30 فروردین 1401:

 نامه اداری در خصوص درخواست وقت حضوری جهت تبیین برنامه شهر سالم و صدور ابلاغ از سوی فرمانداری برای روسای سازمانهای منطقه، تهیه و به فرمانداری ارسال شد.

  

 

• چهارمین جلسه خانه مشارکت مردم منطقه 13 :

در روز چهارشنبه 7 اردیبهشت ماه، جلسه آشنایی سازمان ها و دوایر دولتی منطقه با شهر سالم، در سوله بحران شهرداری به سرپرستی  دکتر فریدونفر، برگزار گردید.در این جلسه که تعدادی ازنمایندگان سازمانهای تحت پوشش منطقه 13 و کارشناس مسئولین ستادی و روسای مراکز صلواتی، محمدیان، 17شهریور، صفا، لیله القدر به همراه تعدادی از پرسنل مرکز بهداشت شرق حضور داشتند، دکتر فریدونفر ضمن خوش آمد گویی وتشکر از همکاری صمیمانه حاضرین درخصوص برنامه شهر سالم و تداوم همکاری ایشان در برنامه، در زمینه شاخص های شهر سالم توضیح دادند و فرمودند شهرسالم باید در جایی شکل بگیرد که درآنجا خانه مشارکت وجود داشته باشد. شهر سالم دارای 80 مولفه یا رویکرد می باشد که امیدواریم با تلاش زاید الوصف همکاران به سمت آن شاخص ها پیش برویم . در واقع شهر سالم شهری است که مردم نسبت به مسائل سلامت خود حساس باشند و افراد جامعه در آن ترغیب شوند و توانمند گردند وحقوق قانونی خود را بدانند ومطالبه گر باشند.ایشان افزودند ایجاد شهر سالم یک روند و فرایند مستمر میباشد "نه یک نتیجه" و اینکه از الزامات آن، حمایت و تعهد و همکاری بین بخشی و مشارکت مردمی است. در ادامه افزودند : اولویت دهی به سلامت مردم منطقه و پوشش همگانی سلامت مهمترین عامل در دستیابی به اهداف شهر سالم میباشد و عدالت اجتماعی در سایه توانمندسازی مردم منطقه تحقق می پذیرد.و در پایان پس از بحث و تبادل نظر، موارد زیر از اهم مصوبات جلسه در نظر گرفته شد :

1-راه اندازی باشگاه سلامت محور سالمندان با همکاری شهرداری

2-برگزاری پیاده روی سلامت در مسیر پارک سرخه حصار با حضورکارکنان ادارات منطقه 13 در هفته سلامت

3- افزایش تعداد مدارس مروج سلامت در منطقه

 

• تهیه و ارسال نامه اداری از طرف معاونت بهداشتی دانشگاه به فرمانداری در 6 اردیبهشت 1401 :

نامه اداری در خصوص درخواست صدور ابلاغ از سوی فرمانداری برای روسای سازمانهای منطقه 13، توسط معاونت بهداشتی دانشگاه تهیه و به فرمانداری ارسال شد.  

 

• تهیه و ارسال نامه اداری به کارشناس مسئولان ستادی در خصوص اقدامات انجام شده شاخص های شهر سالم

 

 

 

 تهیه و ارسال نامه به ادارات ذینفع منطقه در خصوص معرفی نماینده سازمان، و ارسال نماینده با نامه اداری به مرکز بهداشت 

 

• پنجمین جلسه خانه مشارکت مردم منطقه 13

جلسه در 24 خردادماه 1401با حضور دکتر فریدونفر رئیس مرکز بهداشت شرق در سرای محله آشتیانی تشکیل شد.دکتر فریدونفر در این نشست به نقش مهم آموزش تأکید کرد و آمادگی مرکز بهداشت شرق برای از بین بردن خلاء آموزش سلامت را مطرح کرد.مسئول دبیرخانه خانه مشارکت گزارشی در ارتباط با برنامه های اجرا شده در خانه مشارکت ارائه کرد.و رئیس خانه مشارکت در خصوص اجرای برنامه های پیش رو در منطقه گزارش کرد. و کارشناس مسئول بهداشت خانواده در ارتباط با جمعیت و جوانی گزارش کاملی بیان کرد.در این جلسه نامه اداری معرفی نماینده سازمان جهت شرکت در جلسات شهر سالم، به نمایندگان سازمانها تحویل داده شد.در این جلسه پس از بحث و بررسی مقرر شد:

• تمامی سازمان های حاضر در اداره ها و سازمان های خود نشستی ترتیب دهند و کارشناسان تغذیه وروان با حضور در این نشست ها در ارتباط با چاقی و اضافه وزن آموزش دهند.
• یک مرکز مشاوره شیر دهی در بیمارستان بوعلی یا سرای محله صفا توسط خیرین تجهیز و راه اندازی گردد.
• باشگاه سلامت محور سالمندان در منطقه 13 دایر گردد.